กระจกหน้าต่างผลิตไฟฟ้า
หรือที่เรียกกันว่า “Solar Window” คือหนึ่งในนวัตกรรมที่น่าตื่นเต้นมากในยุคที่โลกกำลังเร่งลดการพึ่งพาพลังงานจากฟอสซิล นวัตกรรมนี้เปลี่ยนมุมมองของคำว่า “หน้าต่าง” จากแค่สิ่งที่ใช้มองวิวหรือรับแสงธรรมชาติ ให้กลายเป็นแหล่งผลิตพลังงานสะอาดแบบไม่ต้องใช้พื้นที่เพิ่มเลยแม้แต่นิดเดียว
หลักการของกระจกชนิดนี้คือการฝังเทคโนโลยีโซลาร์เซลล์แบบโปร่งใสไว้ในเนื้อกระจก ซึ่งแตกต่างจากแผงโซลาร์แบบดั้งเดิมที่ทึบแสงและมักติดตั้งบนหลังคาหรือพื้นที่เปิดกลางแจ้ง กระจกโซลาร์เซลล์สามารถปล่อยให้แสงผ่านเข้าภายในอาคารได้ตามปกติ แต่ในขณะเดียวกันก็ดูดซับพลังงานจากแสงแดดบางช่วงคลื่นเพื่อนำไปผลิตเป็นไฟฟ้าใช้งานได้จริง
ในปัจจุบันมีหลายเทคโนโลยีที่ถูกพัฒนาเพื่อทำให้กระจกผลิตไฟฟ้าได้ เช่น การใช้วัสดุกึ่งโปร่งใสที่เรียกว่า “organic photovoltaic” หรือ “dye-sensitized solar cells” ซึ่งสามารถเก็บพลังงานจากแสงโดยที่ยังคงความใสและความสวยงามของกระจกไว้ หรือในอีกแนวทางหนึ่ง กระจกบางชนิดถูกเคลือบด้วยสารนาโนที่สามารถหักเหแสงบางช่วงคลื่นไปยังขอบกระจก ซึ่งมีแผงรับพลังงานขนาดเล็กซ่อนอยู่
ความน่าสนใจของกระจกชนิดนี้คือมันสามารถนำไปใช้กับอาคารขนาดใหญ่ โดยเฉพาะตึกระฟ้าในเมือง ที่มีกระจกเป็นผนังทั้งด้านนอก ถ้าทุกหน้าต่างสามารถผลิตไฟฟ้าได้ อาคารเหล่านี้จะสามารถลดการใช้พลังงานจากระบบไฟฟ้าหลักไปได้มาก ลดค่าไฟระยะยาว และช่วยลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจกได้จริงจัง
ข้อดีอีกอย่างคือการไม่ต้องใช้พื้นที่เพิ่มต่างจากโซลาร์เซลล์ทั่วไป ไม่ต้องเปลี่ยนโครงสร้างบ้าน ไม่ต้องใช้หลังคาเพิ่มเติม แค่เปลี่ยนหน้าต่างก็คือได้แหล่งพลังงานสะอาดมาไว้ใช้
เทคโนโลยีนี้ยังอยู่ในช่วงพัฒนาให้มีประสิทธิภาพสูงขึ้นและราคาจับต้องได้มากขึ้น แต่หลายบริษัทใหญ่ก็เริ่มนำไปใช้แล้ว เช่น ในโครงการตึกสำนักงาน ห้างสรรพสินค้า และสนามบินบางแห่งในยุโรปหรือสหรัฐฯ
ในอนาคตอันใกล้ เราอาจจะไม่ต้องเลือกแล้วว่า จะใช้พื้นที่ไว้รับแสงหรือไว้ติดแผงโซลาร์ เพราะเราสามารถทำทั้งสองอย่างได้พร้อมกัน ผ่านแผ่นกระจกที่ไม่เพียงแค่ใส แต่ยังฉลาดและรักษ์โลกไปด้วยในตัว